Chợ Giang nằm ở trung tâm thị trấn Thổ Tang (Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc). Nơi này được mệnh danh là “thủ phủ hàng hóa” lớn nhất của khu vực miền Bắc với nhiều loại mặt hàng, đặc biệt là các mặt hàng nông sản. Mặc dù vậy, ở đây lại đang ngổn ngang những bất cập và lo ngại về an toàn giao thông, ô nhiễm môi trường, phòng cháy chữa cháy…
Ấn tượng của chúng tôi khi bước vào thị trấn Thổ Tang là những ngôi nhà cao tầng khang trang mọc sát nhau, xe ô tô lớn nhỏ nhộn nhịp ra vào. Ở đây, sự sầm uất và giàu sang có được là nhờ việc buôn bán từ rất lâu của các tiểu thương.
Nhưng, ông Trần Việt Cường, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Tường phải chua chát nói: “Hình ảnh của chợ Giang nhếch nhác, không tương xứng với sự phát triển của Thổ Tang. Thổ Tang giàu nhưng không sang!”.
Rác thải, những tấm vải che rách nát, bẩn thỉu... hệ thống dây điện chằng chịt
Quả là vậy, sự tấp nập đủ loại phương tiện lớn nhỏ lưu thông lộn xộn, dừng đỗ bừa bãi, các mặt hàng bày bán lấn luôn cả vỉa hè của người đi bộ… là chuyện đã quá quen thuộc. Tình trạng tắc đường, kẹt xe sánh ngang với các thành phố lớn của cả nước như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh.
Với diện tích đất tự nhiên là 526,80ha, thị trấn có khoảng 16.850 nhân khẩu, người dân Thổ Tang chủ yếu mưu sinh bằng nghề nông nghiệp và buôn bán. Trong nhiều năm qua, diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp, điều này khiến công việc buôn bán càng trở thành phổ biến.
Được kinh doanh nhiều nhất ở Thổ Tang là các loại rau, củ, quả theo mùa và hàng khô đủ mọi chủng loại… Hàng hóa ngay sau khi tập kết tại Thổ Tang, được các thương lái trao đổi, mua bán, đóng gói rồi vận chuyển đi khắp cả nước trong ngày. Và theo đó, lượng rác thải sinh hoạt ở địa phương thải ra môi trường rất lớn, ước tính lên tới 14-15 tấn/ngày.
Rác thải xả bừa bãi khắp các trục đường, trong chợ Giang và được thu gom, vận chuyển rất thô sơ. Nhiều vũng nước thải đen ngòm, bốc mùi xú uế rất khó chịu xuất hiện ở nhiều nơi trong thị trấn. Được biết, thị trấn đã đầu tư lò đốt để xử lý rác từ lâu, song với công suất hoạt động hiện tại, lò đốt này luôn trong tình trạng quá tải nên cần phải có những giải pháp cấp bách để khắc phục tình trạng môi trường đang bị ô nhiễm ở đây.
Hình ảnh một Chợ Giang nhếch nhác
Ở Thổ Tang, Chợ Giang đóng vai trò là trung tâm thương mại chính của thị trấn. Qua tìm hiểu được biết, chợ được xây dựng từ những năm 1990. Đến nay, ngôi chợ có gần 30 năm tuổi, nhiều điểm cơ sở hạ tầng đã xuống cấp nghiêm trọng. Cổng chính Chợ Giang chỉ là những hình ảnh tồi tàn, lụp xụp. Đủ loại bạt che cũ kỹ, thậm chí rách nát, vừa mất mỹ quan, vừa tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn PCCC.
Trong lòng Chợ Giang, các ki-ốt được dựng lên bởi đủ các loại vật liệu khác nhau, tất cả đều đã trở nên cũ kỹ, nhiều ki-ốt xuống cấp nghiêm trọng. Có chỗ mái lợp tôn, có chỗ lợp bằng fibro xi măng nhưng phần lớn các ki-ốt đều có điểm chung là được che chắn bằng ni lông, áo mưa và bạt nhựa, thậm chí là bằng chăn, chiếu rất mất mỹ quan. Điều đáng nói là phần lớn những vật dụng che chắn này đều rách rưới, cũ nát, chứa đựng nguy cơ bùng cháy bất kỳ lúc nào.
Hình ảnh nhiều ki-ốt bán hàng “vá chằng vá đụp” tại cổng phụ Chợ Giang. Bạt nhựa, ni lông, chăn len cùng tre, gỗ đủ loại chất chồng tiềm ẩn nguy cơ phát sinh đám cháy bất kỳ không thể lường trước.
Ông Nguyễn Duy Khang, Chủ tịch UBND thị trấn Thổ Tang cho biết: “Cơn mưa trong tháng 8 vừa qua chợ ngập đến qua đầu gối, rác thải nổi lềnh bềnh… Phần lớn diện tích Chợ Giang đã trở nên xập xệ, cũ nát”.Với mong muốn xây dựng một ngôi Chợ Giang mới đàng hoàng hơn, to đẹp và đảm bảo an toàn hơn, nhiều thế hệ lãnh đạo của tỉnh Vĩnh Phúc, huyện Vĩnh Tường đã dày công tính toán, kêu gọi đầu tư.
Oái oăm thay, khi nhà đầu tư đã có thì câu chuyện xây chợ mới lại vấp phải nhiều trở ngại không hề đơn giản. Đã có rất nhiều luồng ý kiến trái chiều, đã có những lo lắng thiệt hơn từ những bà con tiểu thương khiến câu chuyện xây mới Chợ Giang trở nên “nóng”.
Trước kiến nghị của người dân về việc triển khai đầu tư xây dựng chợ Giang. Ngày 26-9, lãnh đạo UBND huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc đã tổ chức cuộc họp, nhằm tháo gỡ những “vướng mắc” giữa các bên liên quan, tuyên truyền giải thích các quy định của pháp luật...
Tại cuộc họp, ông Trần Việt Cường - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện chủ trì hội nghị nghe các cơ quan liên quan và lãnh đạo cấp ủy, chính quyền thị trấn Thổ Tang báo cáo công tác triển khai xây dựng chợ Giang (thị trấn Thổ Tang). Cùng dự hội nghị có đồng chí Đặng Quang Thủy - Ủy viên BTV Huyện ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện.
Một chợ tạm được dựng lên khá khang trang để phục vụ tiểu thương, người buôn bán chuyển ra đây sẽ không phải mất bất kỳ chi phí nào cho đến khi chợ mới được xây dựng xong.
Lãnh đạo UBND huyện Vĩnh Tường cho biết, dự án chợ Giang được đầu tư theo hình thức xã hội hóa, tổng chi phí thực hiện dự án là 217,47 tỷ đồng. Dự án có diện tích sử dụng đất là 18.486 m2, gồm đất xây dựng chợ, đất nhà phố thương mại, xây dựng công trình phụ trợ và diện tích công trình giao thông.
Thời gian thực hiện Dự án là 24 tháng, thời gian đầu tư xây dựng chợ không quá 18 tháng, thời gian bồi thường giải phóng mặt bằng không quá 6 tháng. Cty Cổ phần Thổ Tang Vĩnh Phúc là đơn vị trúng thầu xây dựng dự án Chợ Giang. Mục tiêu của Dự án là hiện đại hóa công trình chợ truyền thống thành chợ trung tâm thương mại, tạo ra điểm nhấn về công trình kiến trúc, đảm bảo an toàn PCCC; đồng thời, thúc đẩy giao thương hàng hóa, phát huy tối đa giá trị sử dụng đất.
Quá trình triển khai dự án, các cơ quan chức năng đã thực hiện trên cơ sở tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật. Và có đầy đủ các cơ sở pháp lý, để triển khai thực hiện dự án. Cụ thể, việc triển khai dự án căn cứ Quyết định số 3486/QĐ của UBND tỉnh Vĩnh Phúc giao Chủ đầu tư quy hoạch tiến hành lập, lấy ý kiến của địa phương, Sở Xây dựng thẩm định và trình UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 và tổ chức công khai đồ án được duyệt tại UBND thị trấn Thổ Tang theo quy định. Dự án cũng được Thường trực tỉnh ủy đồng ý Chủ trương đầu tư xây dựng tại thông báo số: 85/TB-TU ngày 8-12-2015.
Quá trình thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, UBND huyện Vĩnh Tường đã thành lập Hội đồng giải phóng mặt bằng và tiến hành họp với các tiểu thương đang kinh doanh trong chợ. Tuy nhiên, trong quá trình họp một số tiểu thương chưa nhận thức đầy đủ về quan điểm, chủ chương, lợi ích xây dựng chợ, nên có ý kiến chưa đồng thuận với việc xây dựng chợ.
Lãnh đạo UBND huyện Vĩnh Tường yêu cầu các cơ quan chức năng tiếp tục tuyên truyền để nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân khi triển khai xây dựng chợ Giang...
Để tạo sự đồng thuận trong nhân dân, triển khai đầu tư xây dựng Chợ Giang theo tiến độ đề ra, ông Trần Việt Cường - Phó Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện yêu cầu các cơ quan chức năng liên quan, cần tập trung công tác tuyên truyền để người dân và tiểu thương hiểu rõ chủ trương, lợi ích, đồng thuận xây dựng chợ thành trung tâm thương mại của huyện, của tỉnh và cả nước; khi đa số người dân và tiểu thương đồng thuận thì sẽ triển khai xây dựng chợ.
Trong thực hiện công tác tuyên truyền cần lưu ý: Đối với các cơ quan của huyện và Thị trấn Thổ Tang thống nhất quan điểm, triển khai các biện pháp tuyên truyền thông qua các hội nghị họp chi bộ, thôn, khu dân cư; tổ chức đối thoại với người dân và tiểu thương theo hình thức đối thoại với đại diện tiểu thương đề cử, sau đối thoại trả lời kiến nghị của tiểu thương bằng văn bản; tăng cường tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh của xã, huyện và các cơ quan thông tin, báo chí.
Các cơ quan chuyên môn của huyện tiếp tục rà soát toàn bộ quy trình, thủ tục triển khai đảm bảo quy định của pháp luật. Đối với doanh nghiệp trúng thầu xây dựng chợ cần phối hợp với Thị trấn Thổ Tang thực hiện công tác tuyên truyền, giải quyết hài hòa lợi ích của doanh nghiệp và nhân dân, tiếp tục rà soát thủ tục đầu tư theo đúng quy định. Lực lượng Công an huyện Vĩnh Tường nắm bắt tình hình, đấu tranh kịp thời các đối tượng kích động gây mất an ninh trật tự; đồng thời, xây dựng Đề án giải tỏa hành lang giao thông Thị trấn Thổ Tang.
Lãnh đạo UBND huyện Vĩnh Tường cũng cho biết, đối với các trường hợp người dân chưa hiểu rõ chủ trương chính sách các cơ quan chức năng sẽ kiên trì giải thích thấu đáo để họ hiểu và nâng cao ý thức chấp hành. Còn những trường hợp cố tình xuyên tạc, chống đối sẽ kiên quyết xử lý nghiêm để việc triển khai dự án Chợ Giang đảm bảo tiến độ đề ra.
