Dự án PRO3 được tài trợ bởi tổ chức phi chính phủ phát triển cộng đồng của Pháp (GRET), với tổng nguồn vốn trên 1 triệu Euro (khoảng 27 tỷ đồng Việt Nam), thực hiện trong thời gian 3 năm (2016- 2019) tại 24 xã thuộc 2 huyện Bình Xuyên và Vĩnh Tường, dự kiến số người được hưởng lợi từ dự án là gần 220 nghìn người.
Đại diện các xã 2 huyện Vĩnh Tường, Bình Xuyên tìm hiểu sản phẩm phân bón hữu cơ làm từ rác thải sinh hoạt của HTX Môi trường Tân Phong, xã Tân Phong (Bình Xuyên), do Gret tài trợ. Ảnh: Chu Kiều
Mục tiêu của dự án là giảm thiểu tình trạng quá tải của các bãi rác và tác động tiêu cực từ việc xử lý rác thải lên môi trường, trong đó, ít nhất 75% rác thải sinh hoạt tại các xã hưởng lợi được xử lý một cách bền vững.
Nâng cao năng lực của các đơn vị làm dịch vụ môi trường để có thể cung cấp các dịch vụ chuyên nghiệp, đáp ứng yêu cầu, với tỷ lệ thu gom rác tăng lên 60%, tỷ lệ thu phí bảo vệ môi trường đạt 70% và 70% các HTX môi trường có hợp đồng và cân đối thu chi.
Sản xuất các tài liệu tham khảo và thúc đẩy đối thoại về quản lý bền vững các vấn đề về rác thải tại các khu vực bán đô thị, với ít nhất 4- 5 hướng dẫn bảo vệ môi trường được xây dựng, phổ biến và khoảng 30 HTX môi trường là thành viên tham gia mạng lưới.
Đến nay, sau hơn 2 năm triển khai, Dự án PRO3 đã đạt khoảng 65% các chỉ tiêu, kế hoạch đề ra, tập trung chủ yếu ở các hoạt động như: Tổ chức tập huấn, hội thảo nâng cao năng lực của các HTX môi trường; soạn thảo các tài liệu tham khảo khuyến khích các trao đổi, đối thoại về công tác quản lý môi trường bền vững; triển khai quỹ tín dụng hỗ trợ trang thiết bị nhằm cải thiện hiệu quả công tác thu gom; đầu tư can thiệp cải tạo hạ tầng, thử nghiệm xử lý, tái chế rác thải bền vững; hỗ trợ các địa phương đẩy mạnh và đa dạng các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường và quản lý rác thải…
Tuy nhiên hiện nay, việc triển khai Dự án PRO3 đang gặp khá nhiều khó khăn, trong đó đáng chú ý là các cam kết về vốn đối ứng theo nội dung dự án đã được phê duyệt vẫn chưa thực hiện đầy đủ; việc giải ngân các khoản hỗ trợ đầu tư cải tạo hạ tầng cho các HTX môi trường hưởng lợi trong dự án còn chậm.
Theo ông Nguyễn Văn Kiệm, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, đơn vị được UBND tỉnh giao chủ khoản viện trợ dự án, thì nguyên nhân chủ yếu là do tiêu chí lựa chọn một số HTX môi trường tham dự án giữa GRET và Liên minh HTX tỉnh có sự khác biệt, do vậy mất nhiều thời gian để rà soát và thống nhất lại.
Bên cạnh đó, hầu hết các HTX môi trường được lựa chọn vẫn chưa xây dựng được kế hoạch sử dụng nguồn vốn vay và định hướng phát triển của đơn vị; một vài HTX xây dựng được nhưng còn sơ sài và chất lượng chưa cao nên vẫn chưa thể giải ngân vốn hỗ trợ.
Ngoài ra, chất lượng nguồn nhân lực tại các HTX môi trường, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt còn hạn chế về nhiều mặt như: Kỹ năng quản trị nhân sự; tìm kiếm thị trường, quảng bá dịch vụ; kiến thức về các quy định của nhà nước trong lĩnh vực bảo vệ môi trường; kiến thức chuyên môn về vận hành lò đốt, quản lý bãi chôn lấp…cũng là những rào cản làm chậm quá trình triển khai dự án.
Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh tập trung phối hợp chặt chẽ với tổ chức GRET để thực hiện các cam kết và các nội dung liên quan đến triển khai dự án
Tổ chức tốt hoạt động hỗ trợ, hướng dẫn các HTX xây dựng định hướng phát triển và kế hoạch sử dụng nguồn vốn vay hợp lý, hiệu quả; chủ động xây dựng kế hoạch nguồn vốn và thực hiện giải ngân nguồn vốn đối ứng, nguồn vốn hỗ trợ kịp thời cho các HTX được hưởng lợi
Đẩy mạnh các hoạt động đào tạo, tập huấn nâng cao trình độ năng lực cho đội ngũ cán bộ, nhân viên, người lao động các HTX, nhất là đội ngũ lãnh đạo chủ chốt; tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng về ý nghĩa, lợi ích của dự án, từ đó vận động, khuyến khích người dân chủ động tham gia thực hiện dự án tại địa phương mình…
